لوازم تزریق

برای انجام یک تزریق ایمن و موثر، به مجموعه‌ای از لوازم و ابزار خاص نیاز است. این لوازم با توجه به نوع تزریق (عضلانی، وریدی، زیرجلدی، داخل جلدی) و دارو متفاوت خواهند بود، اما به طور کلی شامل موارد زیر می‌شوند:
لوازم ضروری برای هر نوع تزریق:
* سرنگ (Syringe): همانطور که قبلاً توضیح داده شد، سرنگ ابزاری استوانه‌ای شکل با پیستون است که برای کشیدن و تزریق مایعات (دارو) استفاده می‌شود. سرنگ‌ها در اندازه‌های مختلف (بر حسب سی‌سی یا میلی‌لیتر) و برای کاربردهای مختلف (مانند سرنگ انسولین، سرنگ لوئرلاک، سرنگ لوئراسلیپ) موجود هستند. امروزه بیشتر از سرنگ‌های یکبار مصرف استفاده می‌شود.
* سرسوزن (Needle): سرسوزن بخش تیز و فلزی سرنگ است که وارد بافت بدن می‌شود. سرسوزن‌ها در اندازه‌ها و گیج‌های مختلف (گیج نشان‌دهنده قطر سوزن است؛ هر چه عدد گیج بالاتر باشد، سوزن نازک‌تر است) تولید می‌شوند و انتخاب آن بستگی به نوع تزریق، ویسکوزیته دارو و محل تزریق دارد. سرسوزن نیز مانند سرنگ معمولاً یکبار مصرف است.
* پد الکلی یا پنبه الکلی (Alcohol Swab/Pad): این پدها آغشته به الکل ۷۰ درصد (معمولاً ایزوپروپیل الکل) هستند و برای ضدعفونی کردن محل تزریق روی پوست استفاده می‌شوند. این کار برای جلوگیری از ورود باکتری‌ها به بدن و پیشگیری از عفونت ضروری است.
* دارو یا محلول تزریقی (Medication/Solution): خود ماده‌ای که قرار است تزریق شود، چه به صورت آمپول، ویال، سرم یا محلول‌های دیگر.
لوازم تکمیلی (بسته به نوع و محل تزریق):
* پنبه بهداشتی و باند یا چسب تزریق: پس از تزریق، برای فشار دادن روی محل تزریق و جذب خون یا مایعات احتمالی و سپس پوشاندن محل برای جلوگیری از آلودگی، از پنبه و چسب یا باند کوچک استفاده می‌شود.
* گارو یا تورنیکه (Tourniquet): این یک نوار کشی است که معمولاً برای تزریقات وریدی و خون‌گیری استفاده می‌شود. با بستن گارو بالاتر از محل تزریق، رگ‌ها برجسته‌تر شده و پیدا کردن ورید آسان‌تر می‌شود.
* دستکش یکبار مصرف (Gloves): برای حفظ بهداشت و جلوگیری از انتقال آلودگی از فرد تزریق‌کننده به بیمار و بالعکس، استفاده از دستکش استریل یا تمیز ضروری است.
* سرم و ست سرم (IV Solution and IV Set): در صورتی که تزریق به صورت وریدی و حجم بالا (مانند تزریق سرم یا داروهای رقیق شده در سرم) باشد، به بطری سرم و ست سرم (شامل لوله‌ها، قطره‌شمار و گیره تنظیم جریان) نیاز است.
* آنژیوکت (IV Catheter/Cannula): آنژیوکت یک کاتتر پلاستیکی است که برای دسترسی طولانی‌مدت به رگ (برای تزریقات مکرر یا سرم‌تراپی) وارد ورید می‌شود و سوزن آن پس از قرار گرفتن کاتتر در رگ خارج می‌گردد.
* میکروست (Microset): برای تزریق حجم‌های کم دارو به صورت وریدی، به ویژه در کودکان و نوزادان، از میکروست استفاده می‌شود که امکان کنترل دقیق‌تر میزان قطرات را فراهم می‌کند.
* ظرف جمع‌آوری سرسوزن و سایر پسماندهای تیز (Sharps Container): برای دفع ایمن سرسوزن‌ها و سایر ابزارهای تیز و برنده که خطر سوراخ شدن پوست و انتقال عفونت را دارند، از ظرف‌های مخصوصی استفاده می‌شود.
نکات مهم:
* استریل بودن: تمامی لوازم تزریق که با بدن بیمار در تماس هستند باید استریل و یکبار مصرف باشند.
* انقضا: تاریخ انقضای لوازم را قبل از استفاده بررسی کنید.
* آموزش: تزریق یک اقدام پزشکی است و باید توسط فرد آموزش‌دیده و ماهر انجام شود.
اینها مهم‌ترین لوازم مورد نیاز برای انجام تزریقات هستند که برای حفظ ایمنی بیمار و جلوگیری از عوارض جانبی ضروری می‌باشند.